اگر پوتین برنده شود چه؟

در رفتن مایکل کماج; او استاد تاریخ در دانشگاه کاتولیک در ایالات متحده و عضو مهمان صندوق رزمی آلمان است. او از سال 2014 تا 2016 در دفتر برنامه ریزی سیاست وزارت امور خارجه ایالات متحده با تخصص در اوکراین و روسیه خدمت کرد. او به طور گسترده در مورد امور بین الملل، روابط ایالات متحده و روسیه و تاریخ دیپلماسی آمریکا می نویسد. آخرین کتاب او، آزادی غرب: تاریخچه یک ایده در سیاست خارجی آمریکا، در آوریل 2020 منتشر شد. او رئیس شورای مشورتی این سازمان است.

---

به گزارش فرارو، در خصوص روابط خارجی؛ ایالات متحده و متحدانش با پیوستن روسیه به جنگ داخلی سوریه در تابستان 2015 شوکه شدند. باراک اوباما، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، با ناامیدی مدعی شد که سوریه برای روسیه و رئیس جمهور ولادیمیر پوتین به «باتلاق» تبدیل خواهد شد و سوریه ویتنام، روسیه یا افغانستان، پوتین خواهد بود. نظر او یک اشتباه جدی بود که در نهایت فاش شد.

عصر برای پوتین باتلاق نبود. روسیه جریان جنگ را تغییر داد و بشار اسد، رئیس جمهور سوریه را از شکست نجات داد و سپس ارتش را به یک اهرم دیپلماتیک تبدیل کرد. هزینه ها و ضررها را تثبیت کرد. دیگر نمی توان روسیه را در سوریه نادیده گرفت. توافق دیپلماتیک حاصل نشد. در عوض، مسکو نفوذ بیشتری از اسرائیل تا لیبی به دست آورده و متحد وفادار خود اسد را در برنامه ریزی قدرت روسیه در سوریه حفظ کرده است. در سوریه، چیزی که دولت اوباما نمی توانست پیش بینی کند احتمال مداخله روسیه بود.

در زمستان های غیرواقعی 2021 و 2022، ایالات متحده و اروپا بار دیگر به مداخله نظامی بزرگ روسیه فکر می کنند، این بار در این قاره و بار دیگر، بسیاری از تحلیلگران به متجاوز در مورد عواقب وخیم هشدار داده اند. در 11 فوریه، معاون وزیر خارجه بریتانیا در امور اروپا، جیمز کلاورلی، پیش بینی کرد که یک جنگ تمام عیار در اوکراین برای روسیه یک “باتلاق” خواهد بود.

در یک تحلیل منطقی از هزینه و فایده، استدلال می شود که هزینه یک جنگ تمام عیار در اوکراین برای کرملین بسیار زیاد است و به خونریزی بسیار بیشتری منجر می شود. ایالات متحده تخمین می زند که 50000 غیرنظامی کشته شده اند. آغاز جنگ علاوه بر تضعیف حمایت پوتین در میان نخبگان روسیه که شخصاً تحت تأثیر تنش‌های آینده با اروپا هستند، می‌تواند اقتصاد روسیه را به خطر بیندازد و مردم روسیه را از پوتین دور کند. در عین حال، جنگ می تواند نیروهای ناتو را به مرزهای روسیه نزدیک کند و روسیه را برای سال های آینده در تقابل با مقاومت اوکراین قرار دهد.

بر اساس این دیدگاه، روسیه در دام خود تخریبی خواهد افتاد. با این وجود، به نظر می رسد تحلیل هزینه-فایده پوتین به نفع معکوس کردن بن بست در اروپا باشد. رهبری روسیه ریسک‌های بیشتری می‌پذیرد، و فراتر از جنجال‌ها بر سر سیاست‌های روزمره پوتین، در یک مأموریت تاریخی است که از روسیه در اوکراین بهره ببرد (همانطور که اخیراً در بلاروس و قزاقستان انجام داده است).

از دیدگاه مسکو، پیروزی در اوکراین در دسترس است. البته روسیه می تواند بحران کنونی را طولانی تر کند. با این حال، اگر محاسبات کرملین درست باشد، همانطور که در سوریه انجام داد، آمریکا و اروپا باید برای احتمالی غیر از یک باتلاق آماده باشند. اگر روسیه در اوکراین پیروز شود چه؟

اگر روسیه کنترل اوکراین را در دست بگیرد یا بتواند کشور را در مقیاس وسیع بی ثبات کند، دوره جدیدی برای ایالات متحده و اروپا آغاز خواهد شد. رهبران آمریکا و اروپا با چالش مضاعف بررسی امنیت اروپا و اجتناب از جنگ بزرگ با روسیه روبرو خواهند شد. همه طرف ها باید توانایی دشمنان مسلح هسته ای را در رویارویی مستقیم در نظر بگیرند. دو مسئولیت دفاع قاطعانه از صلح اروپا و اجتناب دقیق از تشدید تنش های نظامی با روسیه لزوماً همزمان نیستند. در نتیجه عملیات نظامی روسیه در اوکراین، ایالات متحده و متحدانش ممکن است آمادگی کافی برای ایجاد نظم امنیتی جدید اروپا را پیدا نکنند.

برای روسیه، پیروزی در اوکراین می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. مانند سوریه، پیروزی لزوماً به یک توافق پایدار منجر نمی شود. این پیروزی می تواند شامل تشکیل یک دولت واحد در کیف یا تجزیه اوکراین باشد. از سوی دیگر، شکست ارتش اوکراین و مذاکرات تسلیم آن می تواند عملا اوکراین را به یک کشور شکست خورده تبدیل کند. روسیه همچنین می‌تواند از حملات سایبری مخرب و اطلاعات نادرست برای حمایت از تهدیدات و سرکوب برای نابودی اوکراین و ایجاد تغییر دولت استفاده کند. در نتیجه هر یک از این موارد، اوکراین عملا از غرب جدا خواهد شد.

اگر روسیه از طریق ابزار نظامی به اهداف سیاسی خود در اوکراین دست یابد، وضعیت پیش از جنگ در اروپا به همین شکل باقی نخواهد ماند. در این مرحله، هیچ درک درستی وجود ندارد که اتحادیه اروپا یا ناتو می توانند صلح را در این قاره تضمین کنند. در عوض، امنیت در اروپا باید کاهش یابد تا از اعضای کلیدی اتحادیه اروپا و ناتو محافظت شود. به استثنای فنلاند و سوئد، همه کشورهای غیر عضو ناتو به تنهایی با روسیه روبرو خواهند شد. این لزوماً تصمیمی آگاهانه برای پایان دادن به سیاست توسعه ناتو نیست، اما این سیاستی است که در حال اجراست. تحت محاصره روسیه، اتحادیه اروپا و ناتو دیگر توانایی اتخاذ سیاست بلندپروازانه در خارج از مرزهای خود را نخواهند داشت. آمریکا و اروپا در یک جنگ اقتصادی دائمی با روسیه خواهند بود.

غرب به دنبال اعمال تحریم‌های سخت‌تر خواهد بود، که روسیه احتمالاً به دلیل عدم تعادل اقتصادی، با اقدامات سایبری و باج‌گیری انرژی مقابله خواهد کرد. چین می تواند در این رقابت اقتصادی از روسیه حمایت کند. روسیه از هر فرصتی برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و انتخابات کشورهای اروپایی به روش های منصفانه و ناعادلانه استفاده خواهد کرد. در هر صورت، روسیه از بی ثباتی سیاسی در اروپا و هرج و مرج در این قاره استقبال و حمایت خواهد کرد. در مقابل، حاکمیت روسیه بر اوکراین منجر به بی ثباتی و ناامنی گسترده، از استونی تا لهستان و رومانی خواهد شد.

تا زمانی که حضور روسیه در اوکراین ادامه داشته باشد، همسایگان اوکراین آن را تحریک آمیز و غیرقابل قبول خواهند دانست و برای برخی به عنوان تهدیدی برای امنیت این کشور تلقی خواهد شد. در میان این پویایی در حال تغییر، شعر در اروپا باید عمدتاً نظامی باشد. از آنجایی که روسیه در عرصه نظامی قدرت بیشتری نسبت به عرصه اقتصادی دارد، پیشی گرفتن از نهادهای غیرنظامی مانند اتحادیه اروپا به نفع کرملین خواهد بود.

در صورت پیروزی روسیه در اوکراین، موقعیت آلمان در اروپا به شدت به چالش کشیده خواهد شد. آلمان یک قدرت نظامی کوچک است که هویت سیاسی خود را پس از جنگ بر رد جنگ بنا نهاده است. دایره دوستانی که آلمان را به ویژه در اروپای شرقی، لهستان و کشورهای بالتیک احاطه کرده است، توسط روسیه بی ثبات خواهد شد.

فرانسه و بریتانیا به دلیل ارتش های نسبتا قوی و سنت طولانی مداخله نظامی، امور اروپا را رهبری خواهند کرد. با این حال، بازیگر اصلی اروپا، ایالات متحده باقی خواهد ماند. ناتو، مانند کشورهای آشفته و آسیب پذیر اروپای شرقی، به حمایت ایالات متحده از کشورهای خط مقدم، از جمله بلاروس و بخش تحت کنترل روسیه در اوکراین، با خط تماس بسیار بزرگ، گسترده و نامشخص با روسیه متکی است. انتظار می رود تعداد قابل توجهی از نیروهای ناتو به طور دائم در کشورهای اروپای شرقی از جمله استونی، لتونی، لیتوانی، لهستان و رومانی مستقر شوند.

برای فنلاند و سوئد رد درخواست پیوستن به کشورهایی که وعده ماده 5 ناتو از آنها در نظر گرفته شده است غیرممکن خواهد بود. اتحادیه اروپا و ناتو هرگز دولت جدید تحت حمایت روسیه در اوکراین را به رسمیت نمی شناسند. با این حال، آنها با چالش مشابه بلاروس روبرو خواهند شد: تحریم ها به شهروندان عادی کشور مورد تایید آسیب می رساند و جمعیت غیرنظامی محافظت و قابل دسترسی نخواهند بود. برخی از اعضای ناتو شورش در اوکراین را تشدید خواهند کرد که روسیه با تهدید اعضای ناتو به آن پاسخ خواهد داد. وضعیت اسفناک اوکراین وخیم خواهد بود.

میلیون ها پناهجو احتمالاً از چند جبهه فرار می کنند. بخش‌هایی از ارتش اوکراین که مستقیماً شکست نخورده‌اند به مبارزه ادامه خواهند داد، که منعکس کننده جنگ چریکی است که اروپا را در طول جنگ جهانی دوم سرنگون کرد. ادامه تشدید تنش ها بین روسیه و اروپا می تواند از نقطه نظر نظامی سرد باشد، اگرچه احتمالاً از نظر اقتصادی گرم می شود.

روسیه احتمالا در فضای سایبری و همچنین در بخش انرژی تلافی خواهد کرد. مسکو دسترسی به کالاهای کلیدی مانند تیتانیوم، دومین صادرکننده بزرگ جهان را محدود خواهد کرد. این جنگ دشمن آزمونی برای هر دو طرف خواهد بود. هجوم گسترده پناهجویان به اروپا، سیاست حل نشده اتحادیه اروپا در قبال پناهندگان را سرعت می بخشد و زمینه مناسبی برای پوپولیست ها فراهم می کند. لحظه کلیدی اطلاعات، جنگ سیاسی و سایبری در جریان انتخابات ریاست جمهوری 2024 در ایالات متحده خواهد بود. آینده اروپا به این انتخابات بستگی دارد. انتخاب دونالد ترامپ یا نامزدی مانند او می تواند روابط اروپا و آمریکا را از بین ببرد و موقعیت ناتو و تضمین های امنیتی آن برای اروپا را زیر سوال ببرد. برای ایالات متحده، پیروزی روسیه تأثیر عمیقی بر استراتژی کلان آن در اروپا، آسیا و خاورمیانه خواهد داشت.

اول، موفقیت روسیه در اوکراین مستلزم حرکت واشنگتن به سمت اروپا است.. هیچ گونه ابهامی در مورد ماده 5 ناتو مجاز نخواهد بود. تنها تعهد قوی آمریکا به امنیت اروپا مانع از موفقیت روسیه در ایجاد شکاف بین کشورهای اروپایی می شود. این امر با توجه به اولویت های رقابتی، به ویژه اولویت هایی که ایالات متحده در روابط رو به وخامت با چین با آن روبروست، دشوار خواهد بود.

جنگ در اوکراین ناتو را نه تنها به عنوان ابزاری برای استفاده در خارج از منطقه، مانند جنگ در افغانستان، بلکه به عنوان یک اتحاد دفاعی نظامی منحصر به فرد که برای آن طراحی شده است، بازگرداند. تهاجم گسترده روسیه به اوکراین باید هر عضو ناتو را وادار کند که هزینه های دفاعی خود را افزایش دهد.

برای اروپایی‌ها، این آخرین خواسته برای بهبود توانایی‌های دفاعی اروپا در کنار ایالات متحده برای کمک به ایالات متحده برای مقابله با بحران روسیه و چین است. برای مسکو که اکنون در تضاد دائمی با غرب است، پکن می تواند به عنوان یک ستون فقرات اقتصادی و شریک در مخالفت با برتری آمریکا عمل کند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که افزایش تنش ها در اوکراین به نفع روابط چین و روسیه باشد.

جاه طلبی چین برای تبدیل شدن به مرکز اقتصاد اوراسیا با ابهام جنگ تضعیف خواهد شد. در حال حاضر، خشم چین از روسیه، واشنگتن و پکن را به یکدیگر نزدیک نکرده است، اما می تواند راه را برای مذاکرات جدید بین پکن و واشنگتن هموار کند.

اقدامات روسیه که منطقه وسیع‌تری را بی‌ثبات می‌کند، می‌تواند ترکیه را به سمت ایالات متحده سوق دهد که می‌تواند به شکاف بین آنکارا و مسکو منجر شود. این یک تحول مثبت برای ناتو خواهد بود و فرصت های بیشتری را برای مشارکت آمریکا و ترکیه در خاورمیانه فراهم می کند. در حال حاضر ترکیه نه به عنوان یک گفتگو بلکه به عنوان متحدی که از ابتدا قرار بود این نقش را ایفا کند، عمل خواهد کرد.

واقعیت این است که دو قدرت بزرگ هسته ای (آمریکا و روسیه) باید خشم خود را کنترل کنند، مهم نیست که جهان بینی آنها چقدر از هم دور باشد و هر چقدر هم که از نظر ایدئولوژیک مخالف باشند.

این یک ترفند بسیار هوشمندانه خواهد بود: حفظ وضعیت جنگ اقتصادی و مبارزه ژئوپلیتیکی در قاره اروپا که اجازه نمی دهد تنش های فزاینده به یک جنگ تمام عیار تبدیل شود. در عین حال، اگر ایالات متحده پس از خروج فاجعه آمیز از افغانستان تصمیم به از سرگیری حضور خود بگیرد، رویارویی ایالات متحده و روسیه می تواند تا حد جنگ های نیابتی در خاورمیانه یا آفریقا افزایش یابد. با گسترش بحران در اوکراین، غرب نباید روسیه را دست کم بگیرد. ما نباید به داستان های رویایی تکیه کنیم. پیروزی روسیه در اوکراین غیرقابل تصور است. تلاش های روسیه برای بازگرداندن صلح را می توان با تلاش های غرب برای بازگرداندن صلح مقایسه کرد.